Bijdrage raad 17 april: Spreektekst Gert Hein Kevelam Besparingsmaatregelen 2026-2029

Voorzitter, De Volkskrant maandag 14 april, Wethouder van financiën Kranenborg van de gemeente Breda stelt: We moeten bezuinigen op zaken waarvoor inwoners naar de stembus gaan bij de gemeenteraadsverkiezingen. Door ons minder te geven en meer van ons te vragen ondermijnt het Rijk de democratische legitimiteit van de gemeente. [einde citaat]

Grote woorden, maar waar komen die vandaan? Allereerst is er nu al jaren een beweging gaande die de term: Wel taken geen knaken heeft gekregen. Daar is door de landelijke overheid nog een extra stapje aan toegevoegd. We zitten ondertussen op Meer taken voor minder knaken. Dus niet een gelijkblijvend maar een afnemende financiering. Ik hoorde het gisteren Dhr. Vermeer van BBB nog zeggen op de tv, ik parafraseer nu: Landelijk laat je een mooi beeld zien door lastenverlichting, maar je dwingt gemeentes tot lastenverzwaring en verschraling. [tot zover]. Cynische politiek met een narcistische inslag zou ik denken.  

Terug naar Barneveld. We hebben via de pakketten Basis en Basis plus eens sluitende begroting bewerkstelligd. Dit is in grote lijn gegaan via interne bezuinigingen en een matige OZB-verhoging, als je het vergelijkt met omliggende gemeenten. Nu staan we voor het Aanvullende pakket met een taakstelling van 5 miljoen, waarbij er nu een lijst voorligt die optelt tot zo’n 3,4 miljoen, 2 miljoen komt via andere wegen. De laatste getallen die ik vandaag noem, hoop ik want het wordt er niet per se duidelijker op op deze manier. Wat wel duidelijk wordt, of moet worden, is dat we binnen het Aanvullend pakket waar we vandaag over spreken dus niet over bezuinigingen spreken, maar over herschikking. Binnen het aanvullend pakket worden er uitgaven verminderd en opbrengsten verhoogd om die vervolgens weer terug te brengen in de samenleving. Deze groeiende gemeente heeft meer geld nodig voor scholen, voor een rondweg zodat we niet groeien door huizen te bouwen maar samenlevingen.

Desalniettemin doet de lijst die voorligt, met ruim 70 maatregelen, pijn op diverse plekken. Onvermijdelijk. Wat is het beroerd getimed als je in de vorige raadsvergadering een cultuurvisie aanneemt en er nu alweer doorheen moet met een rode pen. Maar wij zijn gevoelig voor de redenering dat een visie van een maand oud niet per se ontzien moet worden ten opzichte van een visie van een jaar oud. Toch denken wij dat de kraamkamer van het culturele leven in Barneveld, het maatschappelijk cultuurfonds, niet aangetast mag worden. € 25.000 te verdelen in porties van enkele honderden tot maximaal 2500 euro subsidie, eenmalig per initiatief om het aan de gang te helpen. Kijk binnen de cultuurparticipatie naar verschuiving, maar blijf af van het maatschappelijk cultuurfonds, Amendement 25-38. Binnen hetzelfde programma het thema kostendekkend maken van verhuur van materialen, € 5.000 op halen door dranghekken te beprijzen. Wij vinden het geen goed idee. Kleine initiatieven moet je stimuleren in plaats van beprijzen. Onze gemeente krijgt een mooiere kleur door evenementen zoals de Kippenren, het Bluegrass festival of Garderen Slaat Door! Maar ook door een sponsorloop bij de school of een buurtfeest. Daar ga je niet € 50,- ophalen voor een paar hekken. Nog los van het feit dat de administratie waarschijnlijk meer kost dan dat de hele actie oplevert. Amendement 25-37, medeondertekend door Pro98 en Burger Initiatief.

Ons laatste amendement gaat over de vervanging van speeltoestellen. Wij, en nu richt ik mij even tot degene die boomers worden genoemd, wij schreeuwen om het hardst dat we vroeger buiten speelden totdat je geroepen werd voor het eten en alle kinderen tegenwoordig maar achter schermpjes op de bank zitten. Tja, dan kun je toch lastig zeggen doe die speeltoestellen maar een tandje minder. Ik hoef toch niet meer te wijzen op alle onderzoeken over de goede invloed van buiten spelen op kinderen, motorisch, cognitief maar ook in samenwerking naar elkaar. Niet doen dus, deze ombuiging. Amendement 25-39, medeondertekend door Burger Initiatief.

Verder Voorzitter, vinden wij de voorgenomen maatregelen op Maaltijd aan Huis echt te pijnlijk om te laten lopen. Ja, er is van alles in de markt wat erop lijkt. Maar dat is toch echt surrogaat. Niemand kijkt in de koelkast of je je eten wel op eet, niemand vraagt echt hoe het met je gaat, Maaltijd aan Huis wel. Gekoppeld hieraan, de maatschappelijke stage. Hoe waardevol is het dat je op een leeftijd waar er zoveel bepaald wordt voor de rest van je leven, je tienerleeftijd, je geconfronteerd wordt met de samenleving. Niet je eigen bubbel, nee juist niet. Een maatschappelijke stage op Norschoten, je blik verruimt. Het zal heus niet je hele leven veranderen, maar een zaadje is gepland. Daarom tekenen we graag mee met de motie van SGP, CU en Pro98 om deze beide zaken buiten beschouwing te laten.

Wij zien ook bezuiniging 3a staan. Bezuiniging op subsidies. Dat is een containerbegrip. We zouden graag voorafgaand aan de kadernota een lijst ontvangen met onderwerpen en bedragen. Dit is te vaag. Wat laat je dan allemaal liggen? De Ark, hoe naar, als er nog ergens een mogelijkheid is, graag wethouder. Maar ook onkruidbestrijding, mogen we dit toch houden op basisniveau? We zijn blij dat we uit de beantwoording in de commissie al begrepen dat de bladkorven voor het herfstblad gewoon weer neergezet blijven worden. En ja, zo is er veel wat we graag anders zouden zien. 

Ik kom terug bij het begin van mijn betoog, Voorzitter. Die wethouder die eigenlijk met zoveel woorden zei dat als je de gemeenten afknijpt in een verkiezingsjaar je de deur openzet voor ongefundeerde meningen, voor stemgedrag op partijen die veel beloven maar weinig geven, populisme zo u wilt. Ik begrijp de oproep. Tegelijk ben ik er trots op dat dit college ook, of misschien wel juist, in dit verkiezingsjaar scherpe keuzes durft voor te leggen. Ik heb er ook vertrouwen in dat wij met de hier aanwezige raadsleden en acht partijen er op een goede manier mee om gaan. We leggen ieder onze nuance en kleur neer. Maar we gaan geen dingen beloven die niet kunnen. Ik heb er ook vertrouwen in dat de inwoners uiteindelijk ook zullen zien dat een zachte heelmeester stinkende wonden maakt. Het is geen mooi verhaal, maar laat het dan toch een goed verhaal zijn. 

Noot:
Amendement Verhuur materiaal evenementen heeft het gehaald (20-10), Amendement Bezuinigen cultuurparticipatie heeft het niet gehaald (13-17) en bij Amendement Vervanging speeltoestellen differentiatie staakten de stemmen (15/15).