Spreektekst Gert Hein Kevelam bij Begroting 2025
Voorzitter, de begroting van 2025 ligt ter goedkeuring op tafel. We zien een rapport dat, om een langjarig positieve begroting te houden, keuzes vraagt. Vooralsnog springt het meest in het oog dat er een extra verhoging van de OZB, de forenzenbelasting en de toeristenbelasting wordt gevraagd. Waar met name de laatste twee eigenlijk al lange tijd achterliepen bij wat gebruikelijk is in onze omgeving en dus wat ons betreft logisch, komen we bij de OZB-verhoging meer op het standpunt “vooruit, als het echt niet anders kan”. Maar hoe bepaal je of het college wel daadwerkelijk alle andere wegen heeft bewandeld en uitputtend heeft gezocht naar alternatieven?
Met deze vraag in het achterhoofd las ik een krantenartikel uit het AD van 31 oktober, 2 weken geleden dus. De kop luidt: “Wethouders zijn beleid van het kabinet helemaal zat, actiebereidheid groeit”. Enkele quotes uit het artikel: “Met steeds minder budget moeten we steeds meer doen” en “Omdat gemeenten de verplichte taken moeten blijven uitvoeren moeten ze dus bezuinigen op andere dingen”. En zo gaat het een tijdje door, waarbij de algehele teneur is dat de Landelijke Overheid alles over de schutting gooit zonder geld. Het bekende “wel taken geen knaken”. De klacht komt niet zomaar ergens vandaan, het is de landelijke Wethoudersvereniging die deze klacht uit. Als je de begroting 2026 van Barneveld in dat licht beziet zien we hier een fraai stukje financiële degelijkheid.
Die financiële degelijkheid is misschien nog wel meer zichtbaar in de monitor van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Barneveld krijgt een 9 als rapportcijfer. Ik scoorde weleens lager in mijn schooltijd, zal ik maar zeggen. Een 9, een prachtig cijfer. Maar dan toch nog even de vraag voor de echte perfectionisten onder ons: Hoe had dat een 10 kunnen zijn. Nou, daar komt hij aan: De netto lasten per inwoner zijn, naar het oordeel van de VNG, aan de lage kant. Dat was de bevestiging waar Lokaal Belang naar op zoek was. Een gezaghebbende club die gewoon zegt: Jullie doen het geweldig zonder dat je de burger te veel belast!
Is er dan niets om zorgen over te maken. Oh zeker. Wij vinden de jeugdzorg in haar huidige vorm een financieel risico voor de toekomst, maar weten zo één twee drie ook niet hoe dit beter zou moeten. Daarom tekenen we graag mee met de motie die CU later deze avond in zal dienen, waarin er in ieder geval onderzocht wordt hoe het moet. Een ander punt van zorg zit hem in het gevoel van niet of onvoldoende handhaving op diverse punten in onze samenleving. Heel actueel, wat ons betreft. Hoe zorgen we ervoor dat de gebruiksaanwijzing bij hoe wij met elkaar omgaan gelezen wordt en nageleefd. Voor een belangrijk deel liggen hier punten bij de ODDV, is onze stellige overtuiging. Wij vonden een motie rondom ODDV bij deze begrotingsvergadering niet zo passen. We verwachten binnenkort wel een haakje aan te treffen in later te ontvangen stukken waar we onze zorgen op dit punt kunnen uiten en naar verwachting een motie in zullen dienen.
Wel een motie rondom de capaciteit van BOA’s. Niet omdat zij hun werk niet goed zouden doen, integendeel zou ik willen zeggen. Maar waar we in het begin van het jaar een zeer goed resultaat zagen met bijvoorbeeld het niet fietsen in het centrum na 12 uur ’s middags, krijgen we nu erg veel signalen dat deze trend weer keert. Ik las vanochtend de leus: een bekeuring is duur, dus niet fietsen na twaalf uur. Ik begrijp dat sommigen er de zinnen “Maar gaan we het nog beleven, dat er een bon wordt uitgeschreven” aan toe willen voegen. Niet helemaal terecht overigens, maar het signaal is duidelijk. En zo zijn er meer van die overtredingen, weliswaar in de afdeling klein leed, maar uiteindelijk ergerlijk. De beslissingen om wel of geen bon uit te schrijven is overigens wat ons betreft altijd aan de man of vrouw op de plek aanwezig, daarover geen discussie, maar misschien is de onderliggende vraag wel is hij vaak genoeg aanwezig op de plek waar het misgaat? Omdat de portefeuillehouder sprak over voldoende capaciteit om de IVP-prioriteiten te halen, maar ook zei dat het heeft te kiezen in schaarste, vragen wij in een motie om vanaf nu richting de Kadernota te analyseren en vervolgens deze analyse aan de raad te rapporteren. Wat moet er dan geanalyseerd worden? 1) Zijn er vaak incidenten/overtredingen waar we niet (op tijd) bij kunnen zijn? 2) Is dit op te lossen met een vergroting van de capaciteit? Motie 24-110 BOA inzet en handhaving bij kleine vergrijpen, beleefd aanbevolen.
Vervolgens, erfgoedbeleid. Voorzitter, wij hadden graag op een eerder moment de plannen rondom het erfgoedbeleid ingebracht om deze zo een plaats te geven in de integrale cultuurvisie. Dit lukte niet omdat dit punt van de vergadering werd gehaald door meerdere fracties. Het had wat ons betreft maatschappelijke onrust kunnen schelen. Maatschappelijke onrust die er nu toch ontstond in de afgelopen week. Want, natuurlijk wil Lokaal Belang dat wij zorgvuldig omgaan met ons cultureel erfgoed. Dit hebben wij in de recente geschiedenis volgens mij vaak gezegd en op gewezen. Denk hierbij aan de vele momenten dat er gesproken is over het Pastoriebos in Voorthuizen. Daarom dienen wij samen met Christen Unie en SGP de motie 24-111 Erfgoedbeleid in.
Voor al het werk dat gestopt is in de tegenbegroting van de VVD hebben wij grote bewondering. Wij waarderen het lef om niet alleen te roepen dat het anders moet, maar er ook daadwerkelijk handen en voeten aan te geven. Inhoudelijk zijn wij niet overtuigd van dit stuk, er worden wat ons betreft vreemde keuzes gemaakt. Zo zie ik dat de inhaalslag bomenonderhoud wordt geschrapt om enkele fietspaden beter te verlichten. Ik stel mij dan zo voor dat ik op zo’n fietspad rijd en een tak op mijn hoofd krijg. In de gedachtengang van de VVD is het dan mooi dat het ambulancepersoneel goed licht bij hun werk heeft. Lokaal Belang kiest er dan toch liever voor om te zorgen dat die tak niet valt.
Even nog over enkele andere moties: De motie van het CDA “Behoud sport, bewegen en cultuur”, ik heb daar in een interruptie al iets over gezegd. Wij zien een zeer grote overlap met de motie 24-86 die wij op 10 juli jongstleden indienden, die CDA opmerkelijk genoeg niet steunde. Omwille van consequente keuzes en omdat wij geloven in de kracht van sport, cultuur en evenementen zullen wij deze motie daarom steunen. Waarbij wij aantekenen dat het opvangen van alle landelijke overheidsbezuinigingen op deze onderwerpen wat ons betreft wel een heel stellige zin is.
De beide wegenmoties van het CDA. “Zo snel mogelijk de genoemde wegen realiseren” is iets wat wij delen met het CDA, maar ik denk dat hier vrij snel een meerderheid voor is te vormen. Dus ja, we zijn het eens met het CDA. Maar het CDA plaatst ook hier zeer stellige zinnen in de motie, met name de data die worden genoemd, daar vragen wij ons van af hoe reëel die zijn. Wij zijn nog in afwachting van een planning, op ons verzoek toegezegd door de wethouder. Wij wachten vooralsnog het antwoord van de wethouder af voordat wij een oordeel kunnen geven.
De nog door de ChristenUnie in te dienen motie “Bijsturing capaciteit woningbouw” willen wij graag mee tekenen. Dhr. Wiesenekker heeft daar straks vast en zeker een mooie bijdrage over waar wij ons volledig bij aan kunnen sluiten.
Afsluitend Voorzitter wil ik graag nog een paar woorden wijden aan de SGP-motie Herziening OZB verhoging. Wij tekenen deze motie mee. Wij stellen hierbij alvast dat het gewenste voorzieningenniveau niet mag leiden onder een wel voorgenomen maar eventueel niet doorgevoerde OZB-verhoging. U hoort hier een duidelijk voorbehoud. Het is ook daarom dat wij niet voor zullen stemmen bij het amendement van CDA en anderen om nu de voorgenomen verhoging helemaal te schrappen.
Het debat over de begroting 2025 is terug te kijken op de gemeentelijke website via de link:
https://barneveld.bestuurlijkeinformatie.nl/Agenda/Index/ae846bf3-d5de-4ad3-88f7-e9c728e9ec37
Nawoord: de motie Erfgoedbeleid haalde een ruime meerderheid en is aangenomen, de motie BOA-capaciteit haalde het niet. Beide moties zijn hieronder toegevoegd.