Toespraak Gonda Lenters afscheid gemeenteraad: 'Democratie'

Beste collega’s, geacht College!

Al vele jaren ben ik met plezier actief in de lokale politiek. En ik vind het dan ook oprecht jammer dat ik -eerder dan verwacht- nu afscheid neem van het raadswerk. Niet in de laatste plaats omdat ik -zoals jullie weten- meestal een uitgesproken mening heb én daar graag over in debat ga. En dus ga ik jullie ook niet verlaten zonder nog een keer in de spreekwoordelijke bus te blazen.

Het laatste onderwerp dat ík in deze raad aan de orde stel betreft een bijzonder mooi maar ook kwetsbaar juweel en wel onze lokale democratie. Graag wil ik stilstaan bij de vraag wat de betekenis is van lokale democratie, niet alleen voor ons, raadsleden en bestuurders, maar vooral voor de mensen die in onze mooie gemeente wonen, werken en zich persoonlijk ontwikkelen.

Voor mij is belangrijk welke inhoudelijke argumenten voor óns, volksvertegenwoordigers van Barneveld, doorslaggevend zijn bij de beslissingen die we nemen. Beslissingen die soms diep ingrijpen in de levens van de mensen die wij vertegenwoordigen. Wat speelt daarbij een hoofdrol? Kijken we vooral naar ons eigen verkiezingsprogramma of coalitieakkoord? Of dat wat het college of een hogere overheid vindt? Of staan inzichten uit de wetenschap centraal? Of ..iets anders?

Als u ’t mij vraagt hoort zwaar te wegen hoe de mensen, die wij vertegenwoordigen, het onderwerp beoordelen waarover we beslissen, en de impact die deze beslissingen voor hen hebben. Ongetwijfeld zullen nu sommigen in stilte denken “dat is lekker, zoveel mensen, zoveel meningen’; of “leidt dat niet tot opportunisme?” of “we hebben toch ‘burgerparticipatie’, ‘dorpendialogen’ en ‘multi-channel communicatie?

Ik denk dat de meerwaarde van de lokale democratie zit in het steeds weer opzoeken van de mensen die wij vertegenwoordigen; om naar ze te luisteren, met hen onze dilemma’s te delen en hen te vragen met ons mee te denken in de zoektocht naar betere alternatieven voor de keuzes die voorliggen. En wanneer je daarbij een overall visie en kernwaarden hebt, kun je tevens een heldere koers varen.

En ja, dat alles vergt inspanning en is soms eng, want je weet van tevoren niet waar je precies uitkomt. En dat vraagt weer om moed van ons, de raadsleden én het bestuur. Niet alleen omdat je dan ook bereid moet zijn om soms op je schreden terug te komen, maar ook omdat je dan eventueel ook de moed moet hebben om contrair te gaan aan een door een hogere overheid uitgestippeld pad; nee laat ik dat laatste beter formuleren: om te kiezen voor het eigen gemeentelijke alternatief en daarvoor de eigen beleidsruimte creatief op te rekken.

TJA minister Carel Polak zei het al in 1968 en later ook premier Lubbers: ‘democratie is niet voor bange mensen’. En voor ons, raadsleden, die het dichtst staan bij de mensen die zij vertegenwoordigen, geldt dat wellicht nog méér dan voor bijvoorbeeld de leden van de Tweede Kamer of het Europees Parlement.

En tot wat zou dit in de praktijk kunnen leiden? Ik geef u een paar gedachten:

• Echte burgerparticipatie zoals een dorpsreferendum?
• Het vanzelfsprekend agenderen van onderwerpen, ook als dat door een minderheid van de raad wordt gevraagd?
• Meer ruimte voor innovaties en inhoudelijk deskundigen binnen complexe operaties zoals bijvoorbeeld de energietransitie?
• Open inhoudelijke discussies?

Zelf heb ik mogen ervaren, dat er veel inwoners en bedrijven met specialistische kennis zijn, en dat zij bereid waren om mij als raadslid te helpen met het verkrijgen van kennis en inzicht in zaken, die nieuw voor mij waren. Al die mensen wil ik hiervoor hartelijk danken.

Voorzitter, ik rond af.

Geachte collega’s, college en natuurlijk in het bijzonder Lokaal Belang, ik dank jullie allen voor de fijne samenwerking en de mogelijkheid om samen de publieke zaak te dienen. Ik zal het debat in de raad gaan missen. Ik wens iedereen veel kracht en wijsheid toe voor de komende uitdagingen; zeker ook gelet op de Corona crisis. Het ga jullie allen goed!

 

Zie ook Bk 18-06-2020: "Afscheid van 'terriër' Lenters"